چارچوب "توسعه‌ی فضایی رقابت‌پذیری منطقه‌ای در ایران"، موردپژوهی: استان‌های 30‌گانه

نویسندگان

  • سحر ندایی طوسی استادیار گروه برنامه‌ریزی شهری و منطقه‌ای، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهیدبهشتی
چکیده مقاله:

رقابت‌پذیری‌‌منطقه‌ای، انگاشتی که تا سال‌ها تنها در سطح واحدهای ‌فعالیتی(بنگاه‌ها) و نیز کشورها دارای‌ معنا بود، از اواسط دهه‌ی‌1990 میلادی و هم‌زمان با افزایش اهمیت مکان ناشی از تحرک نیروی‌انسانی ‌و سرمایه در عصر جهانی‌شدن، از ترجمان فضایی برخوردارشده و وارد گفتمان‌ علوم‌‌منطقه‌ای و برنامه‌ریزی‌‌توسعه‌ی‌فضایی شد. کاستی رهیافت‌های رایجِ تک‌سویه‌نگر و تعمیم‌گر در پاسخ‌گویی به دو پرسش "چیستی رقابت‌پذیری‌منطقه‌ای" و نیز "چرایی رقابت‌پذیری بیشتر یک منطقه نسبت به منطقه‌ی دیگر"، دستورکار پژوهش‌پیش‌رو را به تدوین چارچوب یکپارچه‌ی"توسعه‌ی ‌فضایی‌ رقابت‌پذیری‌منطقه‌ای خاصِ ‌ایران" معطوف ساخته است. از این‌رو با هدف دربرگیرندگیِ ابعاد و مولفه‌های مختلف اثرگذار بر رقابت‌پذیری‌منطقه‌ای، پس از شناسایی پیش‌ران‌های رقابت‌پذیری‌منطقه‌ای از دیدگاه‌های مختلف به شیوه‌ی مطالعه‌ی اسنادی، در نهایت به شیوه‌‌ای استقرایی و با استفاده از روش مدل‌سازی‌معادلات‌‌ساختاری، مدل نظری یکپارچه‌ی رقابت‌پذیریِ برازنده‌ی مناطق استانی ایران به دست می‌آید. مدل برازش‌شده نشان‌گر آن است که فعالیت‌های دانشی- فرهنگی از طریق میل به خوشه‌ای‌شدن موثرترین پیش‌ران در دست‌یابی به‌رقابت‌پذیری منطقه‌ای در ایران به شمارمی‌رود. در تعریف رقابت‌پذیری‌منطقه‌ایِ مستخرج از پژوهش، هم به مولفه‌ی واحدهای فعالیتی، هم به مولفه‌ی افراد(ساکنان،کارآفرینان و گردش‌گران) و هم به مولفه‌ی فضا توجه شده است. این تعریف متفاوت است با تعریف پورتر، که تنها رقابت‌پذیری را در گرو افزایش بهره‌وری واحدهای فعالیتی و بنگاه‌ها دانسته‌است.  

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

میزان‌سنجی عدالت فضایی در چارچوب نظریه شهر عدالت‌محور؛ موردپژوهی: مناطق 22 گانه شهرداری تهران

امروزه مفهوم عدالت به مثابه امری اساسی در فرآیند برنامه‌ریزی شهری و مدیریت مناطق کلانشهری مورد توجه قرار گرفته است که پیدایش مفاهیمی مانند شهر عدالت‌محور، عدالت فضایی و عدالت اجتماعی و موارد مشابه نشان از این امر دارد. در هرحال، پرداختن به این مفهوم و ترسیم چشم انداز و تدوین سیاستها و تخصیص برنامه‌های اقدام در این رابطه امری کاملاً ضروری بنظر می رسد که هدف این تحقیق را به خود اختصاص داده است. رو...

متن کامل

بررسی و تحلیل نابرابریهای توسعه در سازمان فضایی استانهای ایران

ایران به عنوان یکی از کشورهای در حال توسعه با وجود تنوع و دارا بودن استعداها وپتانسیل های طبیعی ومحیطی در پهنه سرزمین ، نابرابری های زیادی در بین استانهای آن وجود دارد واگر چه در سالهای قبل از طریق برنامه های مختلف توسعه سعی در رفع این نابرابری ها شده است ولی به دلایل مختلف همچون انتخاب الگو های نامناسب توسعه و...، همچنان نابرابری بین استانهای ایران مشهود وملموس است.که این امردر درازمدت می توان...

متن کامل

بررسی و تحلیل نابرابریهای توسعه در سازمان فضایی استانهای ایران

ایران به عنوان یکی از کشورهای در حال توسعه با وجود تنوع و دارا بودن استعداها وپتانسیل های طبیعی ومحیطی در پهنه سرزمین ، نابرابری های زیادی در بین استانهای آن وجود دارد واگر چه در سالهای قبل از طریق برنامه های مختلف توسعه سعی در رفع این نابرابری ها شده است ولی به دلایل مختلف همچون انتخاب الگو های نامناسب توسعه و...، همچنان نابرابری بین استانهای ایران مشهود وملموس است.که این امردر درازمدت می توان...

متن کامل

میزان سنجی عدالت فضایی در چارچوب نظریه شهر عدالت محور؛ موردپژوهی: مناطق ۲۲ گانه شهرداری تهران

امروزه مفهوم عدالت به مثابه امری اساسی در فرآیند برنامه ریزی شهری و مدیریت مناطق کلانشهری مورد توجه قرار گرفته است که پیدایش مفاهیمی مانند شهر عدالت محور، عدالت فضایی و عدالت اجتماعی و موارد مشابه نشان از این امر دارد. در هرحال، پرداختن به این مفهوم و ترسیم چشم انداز و تدوین سیاستها و تخصیص برنامه های اقدام در این رابطه امری کاملاً ضروری بنظر می رسد که هدف این تحقیق را به خود اختصاص داده است. رو...

متن کامل

بررسی و تحلیل نابرابریهای توسعه در سازمان فضایی استانهای ایران

ایران به عنوان یکی از کشورهای در حال توسعه با وجود تنوع و دارا بودن استعداها وپتانسیل های طبیعی ومحیطی در پهنه سرزمین ، نابرابری های زیادی در بین استانهای آن وجود دارد واگر چه در سالهای قبل از طریق برنامه های مختلف توسعه سعی در رفع این نابرابری ها شده است ولی به دلایل مختلف همچون انتخاب الگو های نامناسب توسعه و...، همچنان نابرابری بین استانهای ایران مشهود وملموس است.که این امردر درازمدت می توان...

متن کامل

موردپژوهی قتل در ایران

طرح مسأل ه: در این مقاله تلاش شده تا با دیدی ژرفانگر بر یکی از مسایل اجتماعی ایران یعنی قتل ( دگرکشی) تمرکز شده و عوامل و شرایط بروز آن مورد مطالعه قرار گیرد. روش: در این مطالعه از روشی نو بنام موردپژوهی چندگانه در تشریح و تبیین وضعیت و شخصیت افراد مرتکب قتل استفاده شده است. یافت هها: سطح تولید فرص تهای اقتصادی، سیاسی و فرهنگی و انتظارات معکوس با قتل اس ت. علاوه U جامعه و خانواده دارای یک رابطه...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 20  شماره 3

صفحات  5- 20

تاریخ انتشار 2015-11-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023